Pelajaran 18

Dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi Maha Penyayang

PELAJARAN 18               KATA NAMA TERBITAN DARIPADA KATA KERJA

Ahli Bahasa Arab telah mengklasifikasikan kata nama kepada tiga kumpulan seperti berikut :  :

1)     إِسْمٌ اَلْمَصْدَرُ( ism almasdar ), ‘kata nama perbuatan’ . Ciri-cirinya adalah :

                      i.        ia mengungkapkan idea perbuatan dalam bentuk kata nama.

                    ii.        ia adalah dasar sesuatu perkataan daripada mana timbulnya kata kerja dan kata terbitannya.

                   iii.        huruf radikal kata kerja diambil daripadanya

Sila lihat Jadual 44 dibawah untuk beberapa contoh.

JADUAL 44                                  ISM ALMASDAR

BIL	ISM ALMASDAR	TRANSLITERASI	BAHASA MALAYSIA
a	فَتْحٌ	fathun	pembukaan
b	فَرَحٌ	farahun	kebahagiaan
c	مَرَضٌ	maradhun	penyakit

2)      إِسْمٌ اَلْجَامِدُ( ism aljamid ) ialah suatu kata nama yang  ‘tidak mampu berkembang’ atau ‘pegun’ iaitu ia tidak terbit daripada mana-mana perkataan  dan tiada perkataan  terbit daripadanya.  Sila lihat Jadual 45 dibawah.        

           JADUAL 45                                 ISM ALJAMID

BIL	ISM ALJAMID	TRANSLITERASI	BAHASA MALAYSIA
a	رَجُلٌ	rajulun	man
b	فَرَسٌ	farasun	horse

3)    إِسْمٌ اَلْمُشْتَقُ  ( ism almushtaq ) ialah suatu kata nama yang terbit daripada kata dasar perbuatan. Terdapat enam bentuk kata nama sedemikian, iaitu seperti berikut :

i       إِسْمٌ اَلْفَاعِلُ   ( ism alfa’il ),   melambangkan pelaku yang melakukan  perbuatan tersebut. Sila lihat Jadual 46 di bawah.

JADUAL 46                               ISM ALFA’IL

BIL	FI’IL MADHI	BAHASA MALAYSIA	ISM ALFA’IL	BAHASA MALAYSIA
a	فَعَلَ fa’ala	Dia telah membuat.	فَاعِلٌ fa’ilun	Seorang pembuat.
b	كَتَبَ kataba	Dia telah menulis..	كَاتِبٌ katibun	Seorang penulis.

ii          إِسْمٌ اَلْمَفْعُوْلُ( ism almaf’ul), melambangkan orang atau benda yang   kena buat . Sila lihat Jadual 47 di bawah..

JADUAL 47                              ISM ALMAF’UL

BIL	FI’IL MADHI	BAHASA MALAYSIA	ISM ALMAF’UL	BAHASA MALAYSIA
a	فَعَلَ fa’ala	Dia telah membuat.	مَفْعُوْلٌ maf’ulun	Dibuat
b	كَتَبَ kataba	Dia telah menulis..	مَكْتُوْبٌ maktubun	Ditulis

iii         اَلصِّفَةُ اَلْمُشَبِهَةُ بِإِسْمِ اَلْفَاعِلُ ( assifat almushabihat bi-ism alfa’il ), adalah adjektif yang diserapkan ke dalam  ism alfa’il  . Perkataan-perkataan ini dibentuk daripada kata kerja tak transitif dan  melambangkan suatu unsur yang semulajadi dan kekal dalam diri seseorang atau sesuatu benda tanpa had. Perkataan-perkataan ini digunakan untuk menyatakan  suatu  tahap kekuatan. Sila lihat Jadual 48 dibawah.

            JADUAL 48                            ADJEKTIF YANG DISERAPKAN

BIL	KATA KERJA	BAHASA MALAYSIA	ADJEKTIF YANG DISERAPKAN	BAHASA MALAYSIA
a	صَلُبَ soluba	mengeras	صُلْبُ sulbu	keras
b	سَوَّدَ sauwada	menghitamkan	اَ سْوَدْ aswad	hitam

iv  تَفْضِيْلٌ   إِسْمٌ ( ism tafdhil ), kata nama pra- unggul, digunakan untuk melambangkan tahap perbandingan. Sila lihat Jadual 49 dibawah.

          

JADUAL 49                           ISM TAFDHIL

BIL	ADJEKTIF	BAHASA MALAYSIA	ISM TAFDHIL	BAHASA MALAYSIA
a	سَرِيْعٌ sari’un	cepat	أَ سْرَعُ asra’u	lebih cepat
b	قَرِيْبٌ qaribun	dekat	أَقْرَبُ aqrabu	lebih dekat

v      اَلْاَلَةٌ  إِسْمٌ   ( ism al-alat ), kata nama alat , melambangkan alat yang digunakan untuk melaksanakan perbuatan yang  dinyatakan oleh suatu kata kerja . Terdapat tiga bentuk yang berbeza.  Sila lihat Jadual 50 dibawah.

     JADUAL 50                                   ISM AL-ALAT        

BIL	FI’IL MADHI	BAHASA MALAYSIA	ISM AL-ALAT		BAHASA MALAYSIA
a	فَعَلَ fa’ala	Dia telah membuat.	-		-
.b	زَرَعَ zara’a	Dia telah menanam.	مِفْعَلٌ mif’alun	مِزْرَعٌ mizra’un	Bajak
c	كَنَسَ kanasa	Dia telah menyapu.	مِفْعَلَةٌ mif’alatun	مِكْنَسَةٌ miknasatun	Penyapu
d	فَتَحَ fataha	Dia telah membuka.	مِفْعَالٌ mif’aalun	مِفْتَاحٌ miftahun	Kunci

           vi         إِسْمٌ  ظَرْفٌ ( ism zorf ),  kata nama masa atau tempat yang menunjukkan masa atau tempat berlakunya sesuatu perbuatan. Sila lihat Jadual 51 dibawah.                            

                     JADUAL 51                                       ISM ZORF

BIL	KATA KERJA	BAHASA MALAYSIA	ISM ZORF	BAHASA MALAYSIA
a	سَجَدَ sajada	Dia telah sujud. (dalam solat)	مَسْجِدٌ masjid	masjid ( tempat solat didirikan)
b	شُرُوْقٌ shuruq	Matahari telah terbit.	مَشْرِقٌ mashriq	timur ( tempat matahari terbit)